Thời niên thiếu

Khosrau II được sinh ra vào khoảng năm 570; cha ông là vua Hormizd IV và người mẹ của ông xuất thân từ gia tộc Ispahbudhan ở Parthia; hai người anh em của mẹ ông có tên là Vinduyih và Vistahm sau này đã có ảnh hưởng sâu sắc đến những năm tháng đầu đời của Khosrau II.[1]

Nhân cách và tài năng

Sử gia Muhammad ibn Jarir al-Tabari mô tả ông là:

Người xuất sắc nhất trong số các vị vua Ba Tư về lòng dũng cảm, sự khôn ngoan và tầm nhìn xa trông rộng, và không ai có thể so sánh với ngài về sức mạnh quân sự và chiến thắng, tích trữ kho báu và vận may, vì thế mà dùng tên gọi Parviz, có nghĩa là chiến thắng.[3]

Theo một truyền thuyết, Khosrau có một hậu cung riêng chứa hơn 3.000 thê thiếp.[3]

Kế vị ngai vàng

Khosrau đã được hai người cậu của ông Vistahm và Vinduyih đưa lên ngôi sau khi họ lãnh đạo một cuộc đảo chính cung đình, họ đã lật đổ vua Hormizd IV, đâm mù đôi mắt và sau đó sát hại Hormizd[4][5].Tuy nhiên, cùng lúc đó, đại tướng Bahram Chobin, một quý tộc dòng Mihran, lại đang tiến quân đến kinh đô Ctesiphon, và sau một cuộc giao tranh nhỏ gần thành phố vào ngày 28 Tháng hai kết thúc với thất bại Khosrau, ông đã bỏ chạy vào nước Đông La Mã cùng với hai người cậu của mình.

Để tạo ấn tượng tốt với hoàng đế Đông La Mã Maurice (582-602), Khosrau II đã đến Syria, và xuống lệnh cho dân Martyropolis (thành phố của Ba Tư đang bị Đông La Mã chiếm) không được đánh lại quân La Mã, nhưng đã không có kết quả.[6] Khosrau bèn gửi thư cho Maurice xin viện quân đánh Bahram Chobin. Maurice đồng ý với điều kiện là Ba Tư phải nhường Đông La Mã các thành phố Amida, Carrhae, Dara và Miyafariqin. Hơn nữa, Maurice yêu cầu Ba Tư chấm dứt can thiệp vào công việc nội bộ của La Mã ở Tây-Bồ và Armenia, và phải nhượng lại quyền kiểm soát hoàn toàn vùng Lazistan cho La Mã.[7][8]

Năm 591, Khosrau tới Constantia, và chuẩn bị hành quân đánh Lưỡng Hà trong tay Bahram Chobin. Vistahm và Vinduyih cộng tác với tướng La Mã là John Mystacon họp quân ở Azerbaijan và Armenia. Sau một thời gian chuẩn bị, Khosrau cùng với tổng chỉ huy phía Nam của Đông La Mã là Comentiolus, xâm chiếm vùng Lưỡng Hà. Trong cuộc xâm lược này, Nisibis và Martyropolis nhanh chóng đào ngũ về phe của họ,[9] còn viên tướng của Bahram là Zatsparham đã bị đánh bại và vị giết chết.[9]Trong cùng thời gian này, Khosrau do cảm thấy bị Comentiolus xúc phạm, đã thuyết phục Maurice thay thế viên tướng này bằng Narses.[1][9] Khosrau và Narses sau đó tiến sâu hơn vào lãnh thổ của Bahram, chiếm Dara và sau đó là Mardin vào tháng Hai, tại đây Khosrau đã được tuyên bố là vua trở lại.[9]Ngay sau đó, Khosrau đã phái một trong những cận thần người Iran của mình, Mahbodh, chiếm Ctesiphon, và ông ta đã cố gắng để thực hiện điều này.[10]

Trong khi đó, hai người cậu của Khosrau và John Mystacon, đã chinh phục miền bắc Azerbaijan, và tiến xa hơn về phía nam vùng đất này, tại đó họ đánh bại Bahram tại Blarathon, ông ta sau đó chạy trốn tới chỗ người Đột Quyết ở vùng đất Ferghana.[11] Tuy nhiên, Khosrau có lẽ đã cho người ám sát [12] hoặc là đã thuyết phục người Đột Quyết hành quyết ông ta.[12]

Hòa bình với người La Mã sau đó đã được chính thức thiết lập lại. Đổi lại cho sự trợ giúp của mình, Maurice đã nhận được phần lớn vùng đất Armenia thuộc Ba Tư và miền tây Gruzia, và bãi bỏ các khoản cống nạp trước đây cho người Sassanid.[1]